Cross-linking – na czym polega zabieg leczenia stożka rogówki? Przeciwwskazania, przebieg, efekty 

12 czerwca 2023

Stożek rogówki to degeneracyjne schorzenie okulistyczne, które wpływa negatywnie na ostrość wzroku, powodować pieczenie i zaczerwienienie oczu. Cross-linking (CXL) to nowoczesna metoda leczenia stożka rogówki, która pozwala cieszyć się pożądanymi efektami terapeutycznymi. Procedura ta jest szczególnie polecana Pacjentom we wczesnym stadium choroby. Sprawdź, czym jest stożek rogówki. Dowiedz się, jaki jest przebieg, efekty i przeciwwskazania do zabiegu cross-linking.

Skąd się bierze stożek rogówki?

Zanim wyjaśnimy, na czym polega zabieg cross-linking, warto odpowiedzieć na pytanie: co to jest stożek rogówki?, które zadaje wielu Pacjentów po usłyszeniu diagnozy. Otóż stożek rogówki (keratoconus) to niezapalna choroba rogówki oka (niemal zawsze dotyczy obu oczu),  która częściej dotyczy mężczyzn. Jak sama nazwa wskazuje w trakcie jej rozwoju dochodzi do ścieńczenia i zmiany kształtu rogówki z kulistego na stożkowaty. Jaka jest częstotliwość występowania choroby? Około 1: 2000 w całej populacji. Jakie są objawy stożka rogówki? Chorzy skarżą się m.in. na:

•  zamazywanie się obrazu,
• jednooczne dwojenie,
• zaczerwienienie gałki ocznej,
• świąd oczu,
• podrażnienie oczu,
• nadwrażliwość na światło (fotofobia),
• nagłe pogorszenie ostrości wzroku,
• szybko narastający astygmatyzm oraz krótkowzroczność.

Warto nadmienić, iż w początkowym stadium stożka rogówki objawy mogą być niespecyficzne. 

Przebieg Cross-linking – na czym polega ta procedura? Znieczulenie przed CXL

Cross-linking, inaczej sieciowanie rogówki to małoinwazyjna metoda leczenia, która hamuje progresję stożka rogówki, dzięki miejscowej aplikacji ryboflawiny oraz naświetlaniu tkanki rogówkowej promieniami UVA. Ryboflawina sprzyja powstawaniu nowych wiązań krzyżowych między blaszkami kolagenu. Nazwa zabiegu pochodzi właśnie od tworzących się tzw. wiązań krzyżowych. Warto wspomnieć, iż zabieg po raz pierwszy został przeprowadzony przez cenionego profesora Theo Seilera w 1998 r. w Dreźnie, dziś jest powszechnie wykorzystywany we współczesnej okulistyce, poprawiając komfort życia tysięcy Pacjentów.  Czy procedura jest bolesna? Nie, ponieważ zabieg crosslinkingu jest przeprowadzany w znieczuleniu miejscowym. Pacjent otrzymuje też lek przeciwbólowy (w formie tabletek lub kropli). Zanim dojdzie do sieciowania rogówki, chory dostaje również środek fotouczulający.

Czy cała procedura jest długotrwała? Nie, zabieg trwa około 60 minut. Przez kilka tygodni po zabiegu Pacjent może odczuwać światłowstręt. Ponadto przez 8-12 miesięcy po zabiegu musi pozostać pod stałą opieką i kontrolą lekarską. Monitorowanie stanu zdrowia i wizyty kontrolne są ważnym elementem terapii leczniczej. Warto zaznaczyć, iż w naszej klinice Optegra korzystamy z nowoczesnej lampy, która umożliwia lekarzowi wykonanie tzw. szybkiego cross-linkingu, który trwa około 10 minut oraz zabiegu bez zdjęcia nabłonka rogówki.

Kto kwalifikuje się do przeprowadzenia zabiegu? Cross-linking wykonuje się u osób ze stożkiem rogówki 1 i 2 stopnia zaawansowania choroby według klasyfikacji Amslera.

Jak się przygotować do zabiegu cross-linking?

Po kwalifikacji do cross-linking każdy Pacjent ze stożkiem rogówki otrzymuje od lekarza okulisty szczegółowe informacje na temat przygotowań do zabiegu. Na około 3-4 tygodnie przed przeprowadzeniem procedury chory powinien zrezygnować z noszenia soczewek twardych kontaktowych. Na co najmniej 24 godziny przed zabiegiem nie powinno się spożywać napojów alkoholowych. W dniu zabiegu Pacjent nie powinien być chory, jakakolwiek infekcja jest przeciwwskazaniem do wykonania cross linkingu. W dniu wykonania zabiegu nie powinno się prowadzić pojazdów mechanicznych, stąd warto zabrać ze sobą osobę towarzyszącą. Jaka jest skuteczność zabiegu CXL?

Leczenie stożka rogówki metodą cross linking. Efekty po zabiegu cross linking

Zabieg cross-linking wykonuje doświadczony i wykwalifikowany lekarz. Jakie efekty daje sieciowanie włókien kolagenowych rogówki (CXL)? Jak podkreślają lekarze, cross-linking to obecnie złoty standard w okulistyce. Zabieg pozwala spowolnić lub zahamować progresję stożka rogówki i utrzymać jakość widzenia (jednak nie spłaszcza stożka rogówki). W większości przypadków dochodzi również do regresji stożka. Wstępne pozytywne zmiany Pacjent może zauważyć po około 3 tygodniach od wykonania zabiegu. Natomiast finalny efekt zabiegu następuje po około 6-8 miesiącach. Należy nadmienić, iż collagen cross-linking pozwala uniknąć lub też oddalić termin przeszczepu rogówki w przyszłości. CLX często łączy się z pierścieniami śródrogówkowymi, które pozwalają zmniejszyć nieregularności rogówki.

Zabieg cross-linking – rekonwalescencja i zalecenia pozabiegowe

Jeśli chodzi o rekonwalescencję po zabiegu, wskazany jest kilkudniowy odpoczynek. W pierwszym dniu po zabiegu Pacjent może czuć ból oczu, widzieć jakby przez mgłę, zaobserwować błyski w polu widzenia. Naturalnym objawem bezpośrednio po zabiegu jest chwilowa fotofobia. W pierwszym tygodniu należy ograniczyć czas spędzany przed komputerem do minimum. Przez około miesiąc po zabiegu nie wolno intensywnie ćwiczyć, korzystać z sauny, basenu, otwartych zbiorników wodnych. Aby nie podrażnić oczu poddanych zabiegowi, należy unikać ekspozycji słonecznej i nosić dobrej jakości okulary przeciwsłoneczne z filtrami UVA/UVB. Przynajmniej do 1-2 tygodni powinno się wstrzymać od wykonywania makijażu. Należy też dbać o utrzymanie soczewki opatrunkowej w czystości. Powinno się też stosować leki kroplowe zgodnie z zaleceniami. By móc cieszyć się efektami CXL należy dbać w tym czasie o oczy zgodnie z zaleceniami lekarza, a w razie jakichkolwiek komplikacji niezwłocznie skontaktować się ze specjalistą.

Cross linking – możliwe powikłania po zabiegu

Jak już wspomnieliśmy wcześniej cross linking to małoinwazyjna metoda leczenia stożka rogówki. Bardzo rzadko dochodzi do powikłań pozabiegowych, takich jak np.:

• zakażenie rogówki,
• zmętnienie rogówki,
• przejściowa opuchlizna oka,
• perforacja rogówki,
• objawy zespołu suchego oka,
• wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego.

Cross linking – przeciwwskazania do wykonania zabiegu

Kiedy nie możemy wykonać cross-linkingu? Lista czynników wykluczających jest krótka. Do podstawowych przeciwwskazań zaliczamy:

• zły stan ogólny Pacjenta,
• nadwrażliwość na środki o miejscowym działaniu znieczulającym,
• opryszczkowe zapalenie rogówki lub inne infekcje oka,
• ciąża,
• przewlekłe leczenie przeciwzapalne,
• zbyt cienka rogówka,
• zaburzenia gojenia rogówki.

Źródła:

mp.pl/pacjent/objawy/75519,zmniejszone-wymiary-rogowki [dostęp 08.06.2023 r.]

podyplomie.pl/okulistyka/31362,zastosowanie-metody-cross-linking-w-leczeniu-stozka-rogowki [dostęp 08.06.2023 r.]

przegladokulistyczny.pl/cross-linking [dostęp 08.06.2023 r.]

FAQ

Stożek rogówki – przeszczep czy leczenie?

Nie wiesz, co będzie lepszym wyborem sieciowanie rogówki (CXL – Corneal Collagen Cross Linking), czy może przeszczep? O metodzie leczenia stożka rogówki decyduje specjalista po przeprowadzeniu kompleksowej diagnostyki i wywiadu medycznego.  Jeśli chcesz sprawdzić, do jakiego zabiegu się kwalifikujesz, umów się na konsultację z lekarzem.

Ile kosztuje zabieg cross linking?

Wysokość ceny przeszczepu rogówki to około 3000 złotych. Należy dodać, iż jest ona odzwierciedleniem najwyższych standardów, jakie gwarantują wykwalifikowani specjaliści naszej Kliniki Optegra. Cena jest wprost proporcjonalna do doświadczenia i praktycznych umiejętności lekarzy chirurgów, którzy korzystają z  zaawansowanego technologicznie sprzętu. 

Czy cross-linking może się nie udać?

Zabieg Cross-linking przeprowadzany przez doświadczonego lekarza zwykle kończy się sukcesem. Natomiast w nielicznych przypadkach zdarza się, że po około 10 latach od poddania się procedurze może dojść do tzw. progresji stożka rogówki, jednak nie jest to oznaka niepowodzenia zabiegu.