Jednym z pierwszych zauważalnych dla pacjenta objawów występowania stożka rogówki jest stopniowe pogarszanie się widzenia oraz brak poprawy widzenia pomimo zmiany okularów. Skoro okulary nie pomagają, jak zwiększyć ostrość wzroku i czy na pewno tradycyjne ramki ze szkłami są zupełnie nieprzydatne?
Stożek rogówki to schorzenie, w którym poprawa ostrości widzenia i wyeliminowanie niepożądanych efektów fotooptycznych jest wyjątkowo trudne. Pacjenci zgłaszają wiele dokuczliwych objawów: efekt halo, rozszczepianie punktów świetlnych, zwielokrotnienie czy zniekształcenie obrazu, brak ostrości . Za pomocą korekcji okularowej możemy zwykle wyeliminować tylko część z nich. Co z resztą? Tutaj wsparciem okazują się specjalistyczne soczewki kontaktowe.
Kiedy okulary?
W niektórych przypadkach okulary mogą okazać się zupełnie wystarczająca formą korekcji, dającą pacjentowi satysfakcjonujące widzenie. Ogranicza się to do wcześnie wykrytych stożków rogówki, kiedy choroba nie doprowadziła jeszcze do znacznego zniekształcenia rogówki. Jeśli stożek jest we wczesnych stadium, często jego jedynym objawem jest zmiana wady refrakcji oka (czyli, ujmując to nieco prościej, zmiana wady wzroku). Może być konieczna dodatkowa korekcja astygmatyzmu, która do tej pory nie występowała, a wynika właśnie z obecności stożka. Jeśli modyfikacja korekcji okularowej jest dobrze przyjmowana przez pacjenta, nie ma kłopotu z adaptacją do nowych mocy i widzenie jest na dobrym poziomie, nic nie stoi na przeszkodzie, aby w dalszym ciągu korzystać z okularów.
Kiedy soczewki?
Soczewki kontaktowe to najlepszy przyjaciel pacjenta stożkowego. Korygują one widzenie na zupełnie innej zasadzie niż okulary, zapewniając najczęściej lepsze widzenie i ostrość wzroku. Istnieje kilka typów soczewek, które znajdują zastosowanie przy stożku rogówki. Zasada działania ich wszystkich jest bardzo podobna – soczewka tworzy równą, regularną powierzchnię optyczną, przez którą światło wpada do oka, która niejako maskuje nieregularności przedniej powierzchni rogówki. Dzięki temu obraz jest mniej zniekształcony, a niepożądane efekty optyczne znacznie zredukowane. Co więcej pomiędzy soczewką a rogówką znajduje się dodatkowo tzw. soczewka łzowa, która pełni dodatkową korekcję i wyrównuje kształt rogówki.
Soczewki najlepiej sprawdzają się przy średnio zawansowanych stadiach stożka rogówki, kiedy okulary nie są już wystarczające. Oczywiście przy braku przeciwwskazań medycznych można je stosować także w przypadkach zaawansowanych , natomiast warto pamiętać, że za dobre widzenie odpowiada wiele elementów optycznych układu wzrokowego, a soczewka kontaktowa wpływa tylko na jedną z nich. U pacjenta ze stożkiem zniekształcenie rogówki sięga głębiej, do jej tylnej, wewnętrznej powierzchni, przez co – pomimo obecności soczewki – obraz może być idealnie ostry. Czy to oznacza, że nie warto wtedy nosić soczewek? W żadnym wypadku – poprawa widzenia i tak będzie znaczna w porównaniu z okularami czy widzeniem bez korekcji.
Kiedy oba rozwiązania?
Jakkolwiek okulary mogą być jedyną formą korekcji widzenia w stożku rogówki, w przypadku soczewek jest dokładnie odwrotnie – zawsze muszą iść w parze z zapasową korekcją okularową. W znakomitej większości sytuacji soczewki mogą być bezpiecznie stosowane przez długi czas przy odpowiednich kontrolach i utrzymaniu odpowiednich standardów higieny, czasem jednak konieczna będzie przerwa – np. przy infekcyjnym lub alergicznym zapaleniu spojówek,, przeziębieniu czy urazie gałki ocznej. Warto zatem mieć w domu co najmniej jedną parę okularów, które są alternatywą soczewek. Także u pacjentów po 40 roku życia, korygujących widzenie soczewkami, może pojawić się potrzeba zastosowania dodatkowych okularów do pracy z bliska (komputer, czytanie), zakładanych dodatkowo bez zdejmowania soczewek, w razie potrzeby.
Niekiedy po dopasowaniu najlepszych soczewek kontaktowych, pozostaje wada resztkowa, którą udaje się z powodzeniem dokorygować okularami. Wtedy też stosuje się jednocześnie obie formy korekcji.
Zachęcamy także do zapoznania się z innymi tekstami na temat metod poprawy widzenia w stożku rogówki: https://crosslinking.pl/soczewki-fakijne-w-stozku-rogowki/